Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Fikirtepe projesi planlama çalışmalarının tamamlandığını açıkladı. Fikirtepe planlarının 21. yüzyılın şehircilik anlayışına göre tasarlandığı bildirildi.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Fikirtepe projesi ile ilgili yapılan açıklamada, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından onaylanan 28 Kasım 2012 tasdik tarihli planın yapılacak uygulamalarda ada bazında yüzde100 anlaşma şartının olması nedeni ile planın uygulamaya geçmesinde zorluk yaşanması, avan proje ve ruhsatlandırma aşamasında her iki kademe belediyenin de (İBB ve Kadıköy Belediyesi) yetki alması nedeniyle onay süreçlerinin uzaması, bölgenin barındıracağı nüfus ve yapılaşma koşulları göz önünde bulundurulduğunda planda belirtilen ulaşım kademelenmesinin ihtiyacı karşılayamaması, kentsel ve sosyal donatı alanlarının yetersiz oluşu, terk alanlarından elde edilecek donatı alanlarının mekansal dağılımlarının bütüncül bir yaklaşım ile kurgulanamaması nedeniyle donatı sürekliliğinin sağlanamaması, donatı alanlarının hangi idareye terk edileceğine ilişkin hususların net olmayışı gibi problemler içerdiği belirtildi. Söz konusu planın İstanbul 4. İdare Mahkemesi’nin kararı ile iptal edildiği hatırlatılan açıklamada Kadıköy İlçesi Fikirtepe ve Dumlupınar Mahalleleri ile Eğitim ve Merdivenköy Mahalleleri’nin bir kısmını kapsayan yaklaşık 134 hektarlık alanın, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun kapsamında riskli alan ilan edildiği ifade edildi.
Alanın bugüne kadar geçirdiği fiziksel planlama süreci incelenerek, mevcut çalışmaların değerlendirildiği, bölgede yaşayan vatandaşlar ve yerel temsilciler ile görüşülerek talepler ve beklentilerin tespit edildiği belirtilen açıklamada, müteahhit firmalar ile toplantı yapılarak önerilen projelerin değerlendirildiği, proje alanına ilişkin arazi çalışmaları ve saha incelemelerinin detaylı olarak yerinde yapıldığı, Fikirtepe, Dumlupınar ve Merdivenköy Mahalleleri’ne ilişkin olarak helikopterli arazi görüntüleme çalışması yapıldığı kaydedildi. Proje alanının kentsel silüete olan etkisini tespit etmek amacı ile Marmara Denizi’nden fotoğraflama çalışması yapılarak arazi ve yapılaşmanın silüet modellemesinin oluşturulduğu ifade edilen açıklamada, tüm çalışmalar doğrultusunda 1/1000 ölçekli Fikirtepe ve Çevresi Uygulama İmar Planı, Plan Notları ve Plan Raporu'nun hazırlandığı ve Bakanlığın onayına sunulduğu bildirildi.
Planlama alanının 6306 sayılı Kanun kapsamında ele alınması ile planlama alanının ‘1. Derece Deprem Bölgesi’nde ve ‘Yerleşime Önlemli Uygun Alanlar’ sınırı içerisinde bulunmasından dolayı afet riskinin bertaraf edileceği, öncelikli olarak ‘can ve mal güvenliği’ sağlanacağı bildirildi. Teknik ve mühendislik hizmetleri açısından donanımlı, enerji ve su korunumlu yeşil yapılar inşa edileceği vurgulanan açıklamada, Bakanlığın re’sen uygulama yapması ile planlama sorunları ile sosyal ve fiziksel problemlerin daha hızlı çözüldüğü kaydedildi. Uzlaşma sürecinde 2/3 çoğunlukla karar alınabileceği belirtilen açıklamada, tüm iş ve işlemlerde belediye ve noterlerce alınacak olan harçlardan muafiyet sağlandığı bildirildi. Kentsel dönüşüm kapsamında vergi muafiyeti sağlandığı, maliklerin karşılıksız kira yardımı alabileceği ifade edilen açıklamada, Fikirtepe Mahallesi’ndeki riskli alana ilişkin alanda Bakanlıkça planlama çalışmaları başlatıldığı, bu çerçevede bölgede yaşayan vatandaşlarla görüşüldüğü ve yatırımcılarla bir dizi toplantılar gerçekleştirildiği ifade edildi. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Bu kapsamda planlama çalışmaları sonuçlandırılmış olup, yapılan planlamayla bölgedeki yol aksları genişletilmiş, sosyal donatı alanları arttırılmış ve emsal değerleri İstanbul geneli çerçevesinde dikkat alınarak daha yaşanabilir seviyelere çekilmiştir. Ayrıca, Fikirtepe’ye değer katacak planların Bakanlığımızca sonuçlandırılacak kentsel tasarım projeleri ile gerçekleştirilmesi sağlanmıştır. Planla birlikte hazırlanan kentsel tasarım projesi ile şehircilik ilkeleri doğrultusunda kentsel ve sosyal donatı alanları standartlarının sağlanması hedeflenmiştir."
Açıklamada bu hedefin uygulanması doğrultusunda donatı alanları ve yeşil alanların kentsel tasarım rehberine uyumlu olarak bütüncül bir yaklaşım ile ele alınarak donatı ve yeşil alan sürekliliğinin sağlanacağı, parsellerin yüzde 25’inin donatı alanı ve park alanı olarak terk edileceği, kentsel açık yeşil alan planlaması yapılarak park ve rekreasyon alanları oluşturulacağı, proje alanını kent bütününe bağlayan ana ulaşım bağlantıları üzerinde yeşil akslar oluşturulacağı kaydedildi. Projenin hedeflerinden birinin alandaki yapılaşma koşulları ve nüfus yoğunluğu dikkate alınarak ulaşım planlamasının yapılması olduğu belirtilerek, bu çerçevede kent içi taşıt yollarında belirli kademelerde genişleme yapılması ve çevrede bulunan toplu taşıma aksları ile ulaşım bağlantılarının sağlanması, metro bağlantı aksları ve yer altı otoparkları ile desteklenen yaya aksları oluşturularak donatılar arasında erişilebilirlik sağlanması, proje alanının kuzeyinde bulunan toplu taşıma sistemi düğüm noktaları (metro ve metrobüs durakları) ile güneyinde yer alan Kadıköy kent merkezine bağlantısını sağlayan taşıt ve yaya aksları planlanması gibi işlemler yapılacağı bildirildi.
Kent siluetinin korunmasının hedeflendiği bildirilen açıklamada, bu çerçevede planlama alanında bina yüksekliklerinin siluet kotu göz önünde bulundurularak belirlenip, İstanbul kent silueti korunması için kentsel tasarım rehberindeki siluet modellemesine göre uygulama yapılacağı ifade edildi. Projenin hedeflerinden birinin de bütüncül bir planlama anlayışı ile kent estetiğinin sağlanması olduğu belirtilen açıklamada, bu hedefin uygulanması kapsamında Kentsel Tasarım Onay Komisyonu tarafından hazırlanan kentsel tasarım rehberi doğrultusunda avan projeler, çevre ve peyzaj düzenlemeleri, dış cephe uygulamaları ile modern ve geleneksel tasarım ilkelerinin bir arada sentezlenerek, çalışma alanı bütününe yönelik tasarım kriterleri belirleneceği ve çevresi ile uyumlu kentsel alan oluşmasının sağlanacağı, sürdürülebilirlik ilkeleri çerçevesinde çevreye duyarlı, enerji ve su tasarruflu yeşil binaların oluşturulması konusunda yatırımcıların teşvik edilmesinin sağlanacağı ifade edildi.
