Hükümet, yıllık enflasyon tek haneye düşse de yüzde 11'lerden aşağı inmeyen gıda enflasyonuna bıçak vurmaya hazırlanıyor. Geçtiğimiz günlerde Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek başkanlığında toplanan Gıda Komitesi, yaş meyve-sebzede yüzde 30'u bulan fireyi sıfırlayıp fiyatların fahiş biçimde artmasını engellemek için market ve nakliyeye soğuk zincir zorunluluğu getirecek.
LOJİSTİĞE STANDART GELİYOR
Gıda Komitesi Genel Müdürlüğü'nden edindiğimiz bilgilere göre, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, yaş sebze-meyve ürünlerinin tarladan nihai perakende satış noktalarına (market, manav, vs.) kadar soğuk zincir içinde taşınması ve ürünlerin soğutuculu reyonlarda sergilenmesi için modern ambalaj ve taşıma standartları getirmeye hazırlanıyor. Bu standartların uygulanıp uygulanmadığı da sıkı bir şekilde denetlenecek. Denetimlerde kusurlu çıkanlar ise cezalandırılacak.
REYONU SOĞUTMA BEDELİ ORTALAMA 15 BİN TL
Ambalaj, soğutuculu taşıma ve soğutuculu raf standartlarına geçmek için taraflara makul bir geçiş süresi tanınacak. Bu uygulamaların kayıp/atık oranını azaltması böylece sağlıklı fiyat oluşumunu desteklemesi öngörülüyor. Yerli marketleri temsil eden Türkiye Perakendeciler Federasyonu'nun Başkanı Mustafa Altunbilek, her markette soğutuculu manav reyonu bulunmadığını belirtiyor. 500 metrekare bir marketi olana soğutuculu manav reyonunun maliyeti ortalama 15 bin lira. Altunbilek, "Soğutmalı beyaz ve kırmızı et ile sebze-meyve reyonunun maliyeti 500 metrekare bir market için 5'er metre olduğu tahmin edildiğinde 18 bin lirayken, 1.500 metrekare bir markette 30 metre üzerinden 26 bin liraya çıkıyor" dedi. Soğutucu firmaları ise bu rakamın market metrekaresi büyüdükçe 70 bin liraya kadar çıktığını belirtiyor.
BÜYÜK HALLER KURULACAK
Meyve ve sebzede maliyetleri artıran bir diğer faktör olarak görülen toptancı halleri de modernizasyona tabi tutulacak. Konsolide edilerek sayıları azaltılacak olan haller, ülke geneline yayılacak. Kurban Bayramı'ndan sonra yapılacak ilk Gıda Komitesi toplantısında hallere ilişkin detaylar netleşecek.
YEM İTHALATIYLA ET FİYATI İNECEK
Gıda Komitesi'nde et fiyatlarını artıran yem konusunda da önemli bir adım atılması kararlaştırıldı. Et üretim maliyetlerinin yaklaşık yüzde 60'ını oluşturan yem maliyetlerinin düşürülmesi amacıyla çeşitli yem hammaddelerine ilişkin gümrük vergilerinde düzenleme yapılacak. Bakanlık bu yıl fiyatları geri çekmek için büyükbaş hayvan ithalatında vergileri yüzde 100'lü seviyelerden 26'ya, karkas ette ise yüzde 40'a düşürmüş, buğday, mahlut, kızıl buğday, arpa, Malta, Mısır gibi tarım ürünlerinde de gümrük vergisini yüzde 130'lardan 25-45 aralığına indirmişti. Komite teşviklerle et üretimini artıracak. Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Bülent Tunç, "Bu yıl besi hayvanına verilen destek geri çekilince üretimi 2. çeyrekte yüzde 3.5 düştü. Desteklerin üretimin devamlılığında payı büyük" diye konuştu.
GIDA ENFLASYONU HÂLÂ ÇİFT HANE
Temmuzda açıklanan enflasyon ocaktan bu yana ilk kez tek haneye inmişti. TÜFE, yüzde 10.90'dan 9.79'a gerilemişti. Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu, yüzde 10.07 olmuştu. İşlenmemiş gıda yıllık enflasyonu taze meyve ve sebzedeki baz etkisi ile kırmızı et enflasyonunda gözlenen yavaşlama sonucunda yüzde 11.39'a gerilemişti.
