Gazete Duvar'dan Nergis Demirkaya'nın haberine göre 15 Temmuz darbe girişiminden tam 1 yıl sonra kurulan OHAL İnceleme Komisyonu, 17 Temmuz itibariyle başvuruları almaya başladı. Ancak İnsan Hakları Hukukçusu Kerem Altıparmak’a göre komisyondan 2017 yılı sonuna kadar bir karar çıkması mümkün değil.
20 Temmuz’da ilan edilen OHAL kapsamında bugüne kadar 26 Kanun Hükmünde Kararname (KHK) çıkarıldı. KHK’larla bugüne kadar 111 bin 240 kamu görevlisi ihraç edildi, 32 bin 180 görevli uzaklaştırıldı. Bine yakın şirket el konuldu, binlerce kurum, kuruluş, dernek kapatıldı. Ancak Komisyon’un çalışma usul ve esaslarına göre başvuru sınırlı. CHP Ankara Milletvekili Şenal Sarıhan yaşanan durumu şöyle anlattı:
“Komisyon’a KHK ile direkt ihraç edilenler başvuru yapacak. KHK yetkisiyle açığa alınmış olan yaklaşık 32 bin kişi ise ancak kendi kurumlarındaki inceleme sürecinden sonra normal idari yargıya başvurabilecekler. Fakat idari yargının inceleme sürecine bir sınır konulmamış. Böyle olunca ucu açık süreçte, ne zaman keyifleri olursa bunlar ele alınacak ve bu yıllar sürebilir.”
BİR DOSYAYA 65 SANİYE İNCELEME SÜRESİ DÜŞÜYOR
Komisyon’a başvuru yapma hakkı bulunan 112 bin insanın dosyasının da nasıl sonuçlanacağı merak konusu. “Bu dosyaları 2 yılda hangi yetenek ve yetkilerdeki insanlar hangi bilgilerle inceleyecek” diye soran Sarıhan şöyle devam etti:
“Yapılan hesaplara göre bir dosyaya 65 saniye inceleme süresi düşüyor. Saniyelerle bir dosyanın incelenmesi, o dosyanın incelenmemesi demektir. O nedenle bence Komisyon, ölü doğmuş bir çocuktur. Doğru olan normal hukuk yollarının işletilmesidir. AİHM için de bir aldatma söz konusu. AİHM bunu sağlıklı bir iç hukuk yolu zannediyor. Bu düzenlemeyle insanların AİHM’den sonuç almasının da, AYM’ye bireysel başvuru yapmalarının da önü kesildi.”
MEDENİ ÖLÜM FİİLİ ÖLÜME DÖNÜŞECEK
Yargı sürecindeki bu karmaşanın bedelinin ağır olduğunu söyleyen Sarıhan, “Medeni ölülerimiz çoğalıyor. Ama onlar tek başına ölmeyecekler, aileleri ile birlikte ölü hale getiriliyorlar. Bu medeni ölümden fiili ölüme dönecek. Çünkü ekmek, aş yaşamının temelidir. Sağlık başta olmak üzere en temel ihtiyaçlarını karşılayamayan insanların bedenen ve ruhen ne kadar dayanacağı açıktır” dedi.
BAŞVURMAYANLAR İDARİ YARGIYA
CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, son 1 yıldaki mağdurların sadece kamuda çalışıp işlerinden atılanlar olmadığını, askeri öğrencilerden lisansı iptal edilenlere çok daha geniş bir alanda mağduriyet yaratıldığına dikkat çekti. Tanrıkulu’na göre Komisyon’un görev ve yetki alanının sınırlandırılması tek başına bu Komisyon’un etkili bir hukuk yolu olmadığını gösteriyor. Tanrıkulu, Komisyona’a başvurularla ilgili getirilen sınırın yeni bir durum ortaya çıkardığını belirterek bu durumda başvuru yapamayanların idari yargı, Danıştay ve Anayasa Mahkemesi’ne gitme olasılığı doğduğunu bunların denebeileceğini söyledi.
KOMİSYON UZUN SÜRE KARAR VEREMEYECEK
OHAL İnceleme Komisyonu ile ilgili genel kanı, Komisyon’un yargı sürecini uzatma dışında işe yaramayacağı yönünde. Ama yine de Komisyon’un başvurularla ilgili vereceği kararlar merak konusu. Ancak İnsan Hakları Hukukçusu Kerem Altıparmak’a göre bu kararlar da kısa sürede gelmeyecek:
“Komisyon uzun süre karar vermeyecek. 60 gün başvuruları alacak. Ardından mahkemelere açılmış davalar var. Bu davalar 60 gün süre dolduktan sonra gönderilecek. Sonra Komisyon “Biz tasnif yapıyoruz” diyecek. Nereden baksanız 3-4 ayı bulur. Yıl sonuna kadar bir karar çıkması mümkün görünmüyor.”
