Çeşitli televizyon kanallarında yayınlanan genel kültür ve bilgi yarışmaları, aynı zamanda toplumuzun da kültür düzeyine ışık tutuyor. Ancak bu yarışmalarda sorulan sorulara ve yarışmacıların verdikleri yanıtlara bakarak bir profil çizecek olursak vay halimize...
Bu yarışmalar arasında en eli yüzü düzgün olanı ve bu nedenle de en uzun soluklusu Kenan Işık'ın sunduğu ‘Kim Milyoner Olmak İster' adlı yarışma. Yarışmanın formatıyla ilgili hiçbir sorun yok. Zaten birçok ülkede uzun yıllardır yayınlanıyor.
Ancak Türkiye'de yayınlanan versiyonuna seçilen yarışmacılar konusunda itirazlarımız var. Eğer bu yarışmacıların bazıları, ekran başındaki seyirciye ‘eğlence' olsun diye seçilmiyorsa, yapımcının ciddi zaafları var diye düşünebiliriz.
Yarışmanın ilk iki sorusu, -ki sonunda yarışmacı 1000 lira ödül kazanıyor- çok kolay. Bir örnek vermek gerekirse, ‘İlk doğan çocuğa halk arasında ne denir?' gibi bir soruya, bir anne adayı ve eğitimli olduğu söylenen bir kadın yarışmacı ‘İlk göz ağrısı' yanıtını veremeyerek eleniyor.
Bilgiden geçtik, günlük konuşmaları idare etmeye yetecek kültürümüz de yerlerde sürünüyor. Orada heyecan varmış, şuymuş buymuş hepsi palavra. Bilen insanda heyecan da olmaz… Bireyleri ortalama bin kelimeyle konuşan bir toplumuz ve daha fazlasını bilmiyoruz. Yapımcıların yarışmacı seçerken daha özenli olmaları kaçınılmaz.
Yoksa yarışma, bilgi ve kültürden çıkıp ‘komedi'ye dönüşme riskini taşıyor. Ve de buradan ne götürürsem kardır düşüncesiyle kişiler katılıyorlar. Diğer yarışma adı altındaki saçmalıklardan bahsetmeye gerek yok. Sözde reyting uğruna izleyenlerin sinir katsayılarını artırmaktan başka işi yaramıyor. Tabii bunlardan zevk! alan o kadar çok izleyenimizin de hakkını yemeyelim!...
