Bu gelişmeyle birlikte SGK, yıllardır süregelen bir mağduriyete de el atmış oldu. Gerçekten ihtiyaç sahibi olanların hakkını korumak için düğmeye basan kurum, haksız ödemeleri durdurmaya başladı. Yetim aylığı alabilmek adına yapılan sahte boşanmalar, artık SGK'nın radarında. Gelen ihbarlar doğrultusunda harekete geçen kurum, denetimleri sıklaştırarak usulsüzlükleri gün yüzüne çıkardı. Şimdi ise hesaplar kontrol ediliyor, fazladan alınan maaşlar tek tek geri isteniyor.
Peki süreç nasıl işliyor? Kimler risk altında? İşte merak edilen tüm detaylar…
Sahte Boşanmalar ve Yetim Aylığı Oyunu
Türkiye’de uzun yıllardır uygulamada olan yetim aylığı sistemi, aslında anne ya da babası vefat eden, geçimini sağlayacak durumda olmayan çocuklara devlet eliyle verilen önemli bir sosyal hak. Ancak bu hak, zaman içinde suistimal edilmeye başlandı. SGK’nın son denetimlerine göre, birçok kişi bu hakkı suiistimal ederek devleti zarara uğratıyor.
En çok rastlanan yöntem ise boşanıp hala aynı evde yaşamaya devam etmek. Özellikle kadınlar, eşinden boşandıktan sonra babasından kalan yetim aylığını almak için SGK’ya başvuruyor. Normal şartlarda evli olan kadınlar bu maaşı alamazken, boşanan kadınlar bu haktan yararlanabiliyor. Ancak SGK’nın tespitlerine göre, bazı çiftler boşanmanın ardından hayatlarını birlikte sürdürmeye devam ediyor. Hatta aynı evi paylaşan, ortak yaşamlarını sürdüren bu kişiler, sırf devletten maaş almak için resmi olarak boşanmış görünüyor.
SGK’nın yürüttüğü son denetimler, bu tür formalite boşanmaların sanılandan çok daha yaygın olduğunu ortaya koydu. Özellikle son yıllarda artan ihbarlar üzerine harekete geçen SGK, yüzlerce dosyayı yeniden incelemeye aldı.
Haksız Maaşlar Tespit Edildi, Ödemeler Durduruldu
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun başlattığı bu geniş çaplı denetimler, kısa sürede sonuç verdi. İlk etapta pilot bölgelerde yapılan kontrollerde birçok kişinin haksız şekilde yetim maaşı aldığı belirlendi. Bu kişilerin ortak noktası ise boşanma sonrası birlikte yaşamaya devam etmeleri.
Denetim ekipleri, vatandaşların sosyal medya hesaplarından tuttukları eve kadar detaylı bir araştırma yaptı. Hatta bazı durumlarda apartman sakinleriyle dahi görüşmeler sağlandı. Yapılan incelemelerde, boşandıktan sonra aynı evi paylaşmaya devam eden onlarca çift tespit edildi. SGK, bu kişilerin maaşlarını derhal durdurdu ve ödenen haksız tutarların da geri ödenmesini talep etti.
Üstelik sadece maaş kesilmekle kalmadı, aynı zamanda hukuki süreç de başlatıldı. Çünkü bu tür eylemler, Türk Ceza Kanunu’na göre dolandırıcılık suçu kapsamına giriyor. Yani sırf yetim aylığı alabilmek için formalite boşanma yapanlar, hem maddi hem de hukuki yaptırımla karşı karşıya kaldı.
Geriye Dönük Borç Çıkarıldı, Faizli Tahsil Başladı
SGK, yaptığı açıklamada haksız maaş alan kişilere sadece maaş kesintisi uygulanmayacağını belirtti. Haksız yere alınan tüm maaşlar, geriye dönük olarak hesaplandı ve faiz işletilerek tahsil süreci başlatıldı. Özellikle son 5 yıl içerisinde usulsüz ödeme aldığı tespit edilen vatandaşlara ciddi borçlar çıkarıldı.
Bazı vatandaşlara 200 bin TL’ye varan borçlar tebliğ edildi. Bu durum, sahte boşanma yoluyla maaş alanları şok etti. SGK ise kararlı: “Bu bir hak mücadelesi. Gerçekten ihtiyaç sahibi olan vatandaşlarımızın hakkını korumakla yükümlüyüz.”
Üstelik ihbar mekanizması da devreye sokuldu. SGK, vatandaşlardan gelen her türlü ihbarı değerlendiriyor. Gelen ihbarlar, denetim ekiplerine anında iletiliyor ve araştırma başlatılıyor. Sosyal medyadan komşu ihbarlarına kadar her yol titizlikle takip ediliyor.
Usulsüzlük Tespit Edilenler Hakkında Savcılığa Suç Duyurusu
SGK sadece idari değil, aynı zamanda cezai süreci de devreye soktu. Tespit edilen usulsüzlüklerde, dolandırıcılık suçu kapsamında Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunulmaya başlandı. Böylece sahte boşanmalarla yetim maaşı alan kişiler sadece aldıkları parayı geri ödemekle kalmayacak, aynı zamanda ceza davalarıyla da yüzleşecek.
Bu davalarda dolandırıcılık suçu işleyen kişilerin hapis cezasına çarptırılması bile gündemde. SGK yetkilileri, “Bu ciddi bir suçtur. Devletin kasasından haksız para almak, hem etik hem de yasal değildir. Gereken neyse yapılacaktır” açıklamasında bulundu.
Yetim Aylığı Alanlar Nelere Dikkat Etmeli?
SGK’nın yaptığı açıklamaya göre, yetim aylığı almak isteyenlerin bazı konulara özellikle dikkat etmesi gerekiyor. Öncelikle, gerçekten hak sahibi olunması şart. Resmi olarak boşanmış olmak yeterli değil, fiili durum da önem arz ediyor.
Boşandıktan sonra aynı evde yaşamaya devam edenler, bu maaşı almaya hak kazanamıyor. Çünkü bu durumda devlet, sahte boşanma şüphesiyle harekete geçiyor. Bu nedenle boşanmış bireylerin, gerçekten bağımsız bir yaşam sürmeleri, ayrı bir adreste ikamet etmeleri ve bu durumu resmi belgelerle kanıtlamaları gerekiyor.
Aksi takdirde hem maaş iptali hem de yüklü miktarda borç ve dava riskiyle karşı karşıya kalmaları kaçınılmaz hale geliyor.
Vatandaşlara Uyarı: Hak Etmediğiniz Parayı Almayın!
SGK, vatandaşlara net bir uyarı yaptı: “Devletten alınan her kuruşun hesabı sorulur. Hak etmediğiniz parayı almayın, bu sizin için daha büyük bir zarara yol açabilir.”
Özellikle sosyal yardım ve maaşlarda denetimlerin artarak devam edeceği belirtildi. SGK, önümüzdeki dönemde daha sıkı bir kontrol mekanizması uygulayacak. Sadece yetim aylığı değil, dul maaşı, engelli maaşı gibi tüm sosyal yardımlar detaylı şekilde incelemeye alınacak.
Bu süreçte vatandaşların, hak etmediği paraları almak için türlü oyunlara başvurmaması gerektiği özellikle vurgulandı. SGK, adaleti sağlamak ve gerçekten ihtiyaç sahibi olan vatandaşların hakkını korumak için çalıştıklarını belirtti.
